Wpisowe wpłaca każdy nowy działkowiec, a więc także osoba bliska, do których zalicza się małżonka działkowca, jego zstępnych (syn, córka, wnuczki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, dzieci rodzeństwa oraz osoby pozostające z działkowcem w stosunku przysposobienia (art. 2, pkt 8 ustawy o ROD). Jedynym wyjątkiem jest współmałżonek ubiegający się o prawo do działki, który jest zwolniony ze wszystkich opłat (§ 70 statutu PZD), a więc także z wpisowego.

Nowe przepisy utrzymały generalną zasadę, że małżonkowie, którzy razem mają tytuł do tej samej działki, wnoszą opłaty w jednym wymiarze przypadającym na działkę, natomiast współmałżonek działkowca jest zwolniony z opłat indywidualnych należnych po przyznaniu prawa do działki – do tych opłat zalicza się wpisowe i opłatę inwestycyjną.

Z opłaty inwestycyjnej zwolnione są wszystkie osoby bliskie - § 71 ust. 2, pkt 2 statutu PZD. Dlatego, aby zarząd ROD wiedział, że działkę przejmuje osoba bliska, informacja o stopniu pokrewieństwa powinna być zawarta w umowie przeniesienia praw do działki.