§ 1

1. Regulamin rodzinnego ogrodu działkowego, zwany dalej „regulaminem”, określa szczegółowe zasady dotyczące zagospodarowania i użytkowania działki oraz funkcjonowania i zagospodarowania rodzinnego ogrodu działkowego, a także zasady współżycia społecznego obowiązujące na terenie ogrodów.
2. Regulamin ma zastosowanie do członków zwyczajnych PZD. W zakresie zasad dotyczących zagospodarowania i użytkowania działki oraz zasad współżycia społecznego obowiązujących na terenie ogrodów regulamin stosuje się odpowiednio wobec instytucji prowadzących działalność społeczną, oświatową, kulturalną, wychowawczą, rehabilitacyjną, dobroczynną lub opieki społecznej, którym oddano działkę do bezpłatnego użytkowania zgodnie ze statutem PZD.
3. Do regulaminu wprowadzono przepisy zaczerpnięte z ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, statutu PZD, a także z regulaminu postępowania komisji rozjemczych oraz regulaminu kontroli komisji rewizyjnych PZD.

§ 2

Zasady zakładania i funkcjonowania rodzinnych ogrodów działkowych oraz zarządzania nimi regulują w szczególności:

1. ustawa z dnia 8 lipca 2005 roku o rodzinnych ogrodach działkowych, zwana dalej „ustawą",
2. ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku - Prawo budowlane,
3. ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,
4. ustawa z dnia 3 lipca 2002 roku - Prawo lotnicze,
5. ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody,
6. statut Polskiego Związku Działkowców z dnia 6 kwietnia 2006 roku, zwany dalej „statutem”,
7. uchwały i wytyczne organów Związku.

§ 3

1. Polski Związek Działkowców, zwany dalej „PZD”, zakłada i prowadzi rodzinne ogrody działkowe na gruntach przekazanych lub nabytych na ten cel i zarządza nimi poprzez swoje organy.
2. Wyłącznie ogród wpisany do Rejestru ROD prowadzonego przez Krajową Radę PZD jest rodzinnym ogrodem działkowym w rozumieniu ustawy i korzysta z uprawnień wynikających z jej przepisów.

§ 4

1. Prawa i obowiązki członków PZD oraz kompetencje organów PZD reguluje statut.
2. Członek PZD ma prawo:
   1. brać udział w walnym zebraniu ROD,
   2. wybierać i być wybieranym do organów PZD,
   3. uzyskiwać informacje o działalności PZD,
   4. zwracać się do organów PZD o ochronę swoich praw i interesów w zakresie członkostwa w PZD i użytkowania działki w ROD,
   5. występować z wnioskami i postulatami do organów PZD,
   6. składać odwołania od uchwał i orzeczeń organów PZD bezpośrednio dotyczących jego osoby,
   7. brać udział w zebraniu organu PZD, na którym podejmowana jest uchwała dotycząca jego osoby w pierwszej instancji, zabierać głos i składać wyjaśnienia na takim posiedzeniu,
   8. pierwszeństwa w uzyskaniu prawa do działki w odtwarzanym lub istniejącym ROD w przypadku likwidacji ROD, w którym dotychczas użytkował działkę,
   9. pierwszeństwa przy zamianie działki w tym samym lub innym ROD,
   10. korzystać z urządzeń i obiektów ROD,
   11. wskazania osoby bliskiej wspólnie użytkującej z nim działkę jako swojego następcę na wypadek śmierci, której należy przydzielić użytkowaną przez niego działkę,
   12. skutecznego zrzeczenia się prawa do działki na rzecz osoby bliskiej,
   13. do odszkodowania za mienie na działce stanowiące jego własność w przypadku likwidacji ROD lub jego części, na której użytkował działkę,
   14. korzystać z poradnictwa związkowego w zakresie zagospodarowania działki i upraw ogrodniczych,
   15. wglądu w dokumentację dotyczącą jego członkostwa i prawa użytkowania działki,
   16. ustanawiania opiekuna na czas określony regulaminem,
   17. do niezakłóconego korzystania z działki,
   18. osobiście akceptować inwentaryzację naniesień i nasadzeń stanowiących jego własność w związku z ich wyceną przez rzeczoznawcę majątkowego w przypadku likwidacji ROD lub jego części i osobiście wnosić do rzeczoznawcy majątkowego uwagi do sporządzonej wyceny w formie operatu szacunkowego.
3. Ponadto członek Związku w ogrodzie działkowym jest uprawniony w szczególności do:
   1. korzystania z pomocy i instruktażu Społecznej Służby Instruktorskiej,
   2. udziału w szkoleniach i pokazach organizowanych przez zarząd ogrodu i okręgowy zarząd,
   3. korzystania z biblioteki ogrodowej,
   4. występowania do zarządu ogrodu we wszystkich sprawach dotyczących zagospodarowania i użytkowania ogrodu i działki,
   5. zgłaszania wniosków dotyczących funkcjonowania i zarządzania ogrodem działkowym,
   6. występowania do ogrodowej komisji rewizyjnej w sprawach ogrodu,
   7. występowania do ogrodowej komisji rozjemczej w sprawach z jej zakresu działania,
   8. korzystania z urządzeń i narzędzi wspólnych ogrodu działkowego,
   9. uczestniczenia we wszystkich imprezach i uroczystościach organizowanych przez zarząd ogrodu.
4. Członek zwyczajny ma obowiązek:
   1. przestrzegać ustawę, statut oraz wydane na jego podstawie uchwały organów PZD,
   2. przestrzegać zasad współżycia społecznego,
   3. dbać o dobre imię PZD i polskiego ogrodnictwa działkowego,
   4. użytkować przydzieloną mu działkę zgodnie z niniejszym regulaminem,
   5. działać w interesie PZD i jego członków,
   6. brać czynny udział w życiu PZD,
   7. uiszczać składkę członkowską do 31 maja danego roku oraz opłaty uchwalone przez uprawnione niniejszym statutem organy PZD w terminie przez nie ustalonym, a w przypadku zwłoki - wraz z obowiązującymi odsetkami ustawowymi,
   8. aktualizować dane osobowe i adres do korespondencji,
   9. otaczać opieką mienie PZD.
5. Członek PZD w ogrodzie działkowym korzysta z ochrony wynikającej z ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, statutu oraz działalności organów PZD.

§ 5

1. Rodzinny ogród działkowy jest podstawową jednostką organizacyjną PZD.
2. Rodzinnym ogrodem działkowym jest to wydzielony obszar gruntu będący we władaniu PZD, podzielony na tereny ogólne i działki oraz wyposażony w infrastrukturę niezbędną do jego prawidłowego funkcjonowania.
3. Rodzinny ogród działkowy powinien obejmować co najmniej 50 działek.
4. Rodzinnym ogrodem działkowym jest ogród wpisany do Rejestru ROD prowadzonego przez Krajową Radę PZD.
5. Rodzinny ogród działkowy powinien posiadać nazwę ustaloną przez walne zebranie jego członków i nadaną przez okręgowy zarząd.
6. Prawo użytkowania lub użytkowania wieczystego przysługujące PZD do nieruchomości, na której zlokalizowano rodzinny ogród działkowy, powinno być ujawnione w księdze wieczystej.

§ 6

Rodzinny ogród działkowy, będący urządzeniem użyteczności publicznej, spełnia pozytywną rolę w urbanistyce i ekosystemie miast i osiedli, tworzeniu warunków życia społeczności lokalnych i działkowych rodzin. Szczególne znaczenie ogrodu działkowego polega na kształtowaniu środowiska, ochronie i zachowaniu składników przyrody, prowadzeniu i propagowaniu działalności ekologicznej, prowadzeniu szerokiej działalności na rzecz społeczności lokalnej.

§ 7

Rodzinne ogrody działkowe zakłada się na czas nieokreślony, jako obiekty stałe, z zastrzeżeniem § 160 ust. 2.

§ 8

1. Rodzinny ogród działkowy może składać się z kilku terenów.
2. Teren, jako obszar gruntu, jest wydzieloną jednostką przestrzenną podzieloną na działki.
3. Rodzinny ogród działkowy (w tym także teren), w zależności od wielkości, można podzielić na sektory.
4. Sektor jest pomocniczą jednostką przestrzenną ogrodu ułatwiającą zarządzanie i funkcjonowanie ogrodu, oznaczoną na planie zagospodarowania ogrodu.

§ 9

Prezydium Krajowej Rady może wykreślić z Rejestru ROD rodzinny ogród działkowy nie spełniający wymogów przepisów prawa dotyczących zagospodarowania i funkcjonowania. Wniosek w tym zakresie składa właściwy okręgowy zarząd.

§ 10

1. Działka jest podstawową jednostką przestrzenną w rodzinnym ogrodzie działkowym, której powierzchnię ustala się w granicach od 300 do 500 m².
2. Powierzchnia i granice działki muszą być zgodne z planem zagospodarowania ogrodu.
3. Działka nie podlega podziałowi na mniejsze jednostki przestrzenne.

§ 11

1. Działka w rodzinnym ogrodzie działkowym przeznaczona jest do zaspokajania potrzeb członka Związku i jego rodziny w zakresie aktywnego wypoczynku i prowadzenia upraw ogrodniczych przede wszystkim na własne potrzeby.
2. Działka ma szczególne znaczenie dla integracji wielopokoleniowej rodziny, wychowania dzieci i młodzieży, zachowania aktywności i zdrowia ludzi trzeciego wieku oraz poprawy warunków bytowych rodziny.
3. Działka w rodzinnym ogrodzie działkowym nie może być wykorzystywana do innych celów, niż określone w ust.1, a przede wszystkim obowiązuje całkowity zakaz prowadzenia na działce działalności gospodarczej oraz wynajmowania części lub całej działki.
4. Zakaz, określony w ust. 3, stosuje się odpowiednio do altany.

§ 12

1. Działka nie może być wykorzystywana do zamieszkiwania.
2. Przez zamieszkiwanie rozumie się długotrwałe przebywanie z zamiarem skupienia i realizacji swoich spraw życiowych.
3. Altana na terenie działki w rodzinnym ogrodzie działkowym nie jest obiektem mieszkalnym; przebywanie w niej nie może stanowić podstawy do urzędowego potwierdzenia czasowego lub stałego pobytu.

§ 13

1. Użytkownikiem działki w rodzinnym ogrodzie działkowym jest pełnoletnia osoba fizyczna, której uchwałą zarządu ogrodu lub prezydium okręgowego zarządu nadano członkostwo PZD i przydzielono działkę.
2. Przydzielenie działki w użytkowanie członkowi PZD jest równoznaczne z przyznaniem prawa do korzystania z tej działki współmałżonkowi członka PZD i ich rodzinie.
3. W istniejącym rodzinnym ogrodzie działkowym członkostwo PZD i prawo użytkowania działki nadaje zarząd ogrodu.
4. W nowym lub odtwarzanym całkowicie lub częściowo rodzinnym ogrodzie działkowym członkostwo Związku i prawo użytkowania działki nadaje prezydium okręgowy zarząd.
5. Na warunkach określonych w statucie, użytkownikami działek w rodzinnym ogrodzie działkowym mogą być również instytucje prowadzące działalność społeczną, oświatową, kulturalną, wychowawczą, rehabilitacyjną, dobroczynną lub opieki społecznej. Szczegółowe zasady korzystania przez te instytucje z działki oraz urządzeń i obiektów ROD określa uchwała Krajowej Rady.

§ 14

1. Urządzenia rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego korzystania przez użytkowników działek są własnością PZD.
2. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych użytkownika działki, stanowią jego własność.