Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nie mają obowiązku uiszczania opłat stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. Opłatami są tzw. wpisy sądowe, których obowiązek uiszczenia powstaje w momencie wnoszenia do sądu pism wszczynających postępowanie. Opłatami są również opłaty kancelaryjne, czyli opłaty za wydanie odpisów pism z akt sądowych.

Nowa ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych znowelizowała ustawę o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zatem od dnia jej wejścia w życie stowarzyszenia ogrodowe nie mają obowiązku uiszczać tych opłat. Oznacza to, że pozwy i wnioski kierowane przez stowarzyszenia ogrodowe można składać do sądów bez uiszczania opłat.

Podkreślić należy, że zwolnienie z obowiązku wnoszenia opłat sądowych nie jest jednoznaczne ze zwolnieniem od kosztów sądowych. Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Wydatkami są m.in. wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych powołanych w danej sprawie.

Stowarzyszenia ogrodowe są zwolnione jedynie z obowiązku wnoszenia opłat, a nie wydatków. Oznacza to, że w orzeczeniu kończącym sprawę sąd może orzec o konieczności uiszczenia przez stronę przegrywającą (np. stowarzyszenie ogrodowe) wynagrodzenia i kosztów poniesionych przez biegłego.

Ponadto, zwolnienie z obowiązku uiszczania opłat nie oznacza zwolnienia z obowiązku zapłaty na rzecz pełnomocnika strony przeciwnej kosztów zastępstwa procesowego w przypadku przegrania sprawy.

Zwolnienie powyższe dotyczy spraw cywilnych, nie dotyczy zwolnienia z opłat sądowych np. w sprawie skarg wnoszonych na decyzje administracyjne do wojewódzkich sądów administracyjnych.